2Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon, Y.Doç.Dr. Konya
Abstract
Purpose: Patients with multiple sclerosis (MS) are at risk for osteoporosis because of immobility and corticosteroid use. The aim of this study was to determine the factors affecting bone mineral density (BMD) in MS patients.
Patients and method: Forty-two patients with MS (10 male, 32 female) and 28 (7male, 21 female) controls were enrolled into the study. BMD and bone turn-over markers (serum calcium, phosphorus, alkaline phosphatase, osteocalcin and urine calcium, creatinine, deoxypyridinoline) were evaluated.
Results: Bone turn-over markers were similar in both groups. BMD were significantly lower in MS patients compared to the control group (p=0.001). There was no correlation between functional status of the patients that were evaluated by expanded disability status scale (EDSS) and BMDs (r=0.128). No correlation was found between diagnosis duration of the disease and BMDs (r=0.183). Femoral and lumbar BMD were significantly lower in patients receiving steroids when compared with patients who have not received steroids; however, there was no correlation between different steroid doses and BMDs.
Conclusion: In our study, no correlation was found between BMD and duration of the disease or disability. But, since our all patients were ambulatory, it was impossible to evaluate whether there was a relationship between disability and BMD. Corticosteroids used for treatment of MS are found to be important risk factor for osteoporosis in MS patients. It was suggested that steroid use was a significant cause of low BMD in this population.
2Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon, Y.Doç.Dr. Konya
Amaç: Multipl sklerozlu(MS) hastalar immobilite ve kortikosteroid kullanımları nedeni ile osteoporoz için risk altındadırlar. Bu çalısmanın amacı MS'li hastalarda kemik mineral yoğunluğunu (KMY) etkileyen faktörleri araştırmaktı.
Hastalar ve yöntem: Çalışmaya 42 MS' li ( 10 erkek, 32 kadın) hasta ve 28 kontrol olgusu (7 erkek, 21 kadın) alındı. KMY'leri ve kemik döngüsü markırları (serum kalsiyum, fosfor, alkalen fosfataz, osteokalsin, idrar Ca, kreatinin ve deoksipridinolin) değerlendirildi.
Bulgular: Kemik döngüsü markırları her iki grupta da benzerdi. KMY'leri MS'li hastalarda kontrol grubuna göre anlamlı derecede düşüktü (p>0.05). MS'li hastaların fonksiyonel durumlarını degerlendirmek için kullanılan genişletilmiş özürlülük skalası (EDSS) skoru ile KMY arasında ilişki bulunamadı (r=0.128). Yine hastalığın tanı süresi ile KMY arasında ilişki yoktu (r=0.183). Kortikosteroid kullanan hastaların KMY, steroid kullanmamış hastalarınkinden anlamlı derecede düşüktü. Fakat farklı kümülatif kortikosteroid dozları ile KMY'leri arasında ilişki bulunamadı.
Sonuç: Bizim sonuçlarımızda KMY ile hastalığın tanı süresi ve özürlülük derecesi arasında ilişki saptanmadı. Fakat tüm hastalarımızın ambulatuar olması, özürlülük ve KMY arasında ilişkinin yorumlanmasını engellemektedir. MS'de kortikosteroid kullanımının osteoporoz gelişimi için önemli bir risk faktörü olduğu bulundu. Steroidin bu populasyonda KMY azaltan önemli bir sebep olduğu sonucuna varıldı.